Η κατάθλιψη είναι μια σοβαρή ψυχική διαταραχή που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και στην Ελλάδα. Χαρακτηρίζεται από έντονα συναισθήματα θλίψης, απελπισίας και απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που παλιότερα προκαλούσαν χαρά. Η διαταραχή αυτή μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την καθημερινή λειτουργικότητα, την εργασία και τις διαπροσωπικές σχέσεις.
Τα κύρια συμπτώματα της κατάθλιψης περιλαμβάνουν:
Στην Ελλάδα διατίθενται αντικαταθλιπτικά SSRI όπως Sertraline, Fluoxetine και Escitalopram, καθώς και SNRI όπως Venlafaxine και Duloxetine. Σημαντικός είναι ο συνδυασμός φαρμακευτικής αγωγής με ψυχοθεραπεία για βέλτιστα αποτελέσματα. Οι παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν ναυτία, ζαλάδα και σεξουαλικά προβλήματα.
Οι αγχώδεις διαταραχές αποτελούν τις πιο κοινές ψυχικές διαταραχές στην Ελλάδα και παγκοσμίως. Περιλαμβάνουν ένα φάσμα καταστάσεων από τη γενικευμένη αγχώδη διαταραχή μέχρι τις κρίσεις πανικού, τις φοβίες και τη διαταραχή μετατραυματικού στρες. Το άγχος μπορεί να εκδηλωθεί τόσο ψυχολογικά όσο και σωματικά.
Η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή χαρακτηρίζεται από υπερβολικό και παρατεταμένο άγχος για καθημερινές καταστάσεις. Οι κρίσεις πανικού εμφανίζονται ξαφνικά με έντονα σωματικά συμπτώματα όπως:
Στην Ελλάδα διατίθενται βενζοδιαζεπίνες όπως Lorazepam και Alprazolam για άμεση ανακούφιση, αντικαταθλιπτικά για μακροπρόθεσμη θεραπεία και βήτα-αναστολείς για σωματικά συμπτώματα. Άμεση ιατρική βοήθεια χρειάζεται όταν το άγχος παρεμβαίνει στην καθημερινότητα. Τεχνικές χαλάρωσης και φυσικές εναλλακτικές μπορούν να συμπληρώσουν τη θεραπεία.
Οι διαταραχές ύπνου αποτελούν ένα σύνθετο φάσμα προβλημάτων που επηρεάζουν εκατομμύρια Έλληνες. Η αϋπνία, η απνοια ύπνου, το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών και οι παρασομνίες είναι οι πιο συχνές μορφές. Οι αιτίες περιλαμβάνουν άγχος, κατάθλιψη, φυσικές παθήσεις, φαρμακευτικές αλληλεπιδράσεις και κακές συνήθειες ύπνου.
Στην ελληνική αγορά διατίθενται αποτελεσματικά φάρμακα για τη θεραπεία των διαταραχών ύπνου:
Η υγιεινή ύπνου αποτελεί τη βάση κάθε θεραπευτικής προσέγγισης. Η μακροχρόνια χρήση υπνωτικών ενέχει κινδύνους εξάρτησης και μείωσης αποτελεσματικότητας, γι' αυτό απαιτείται προσεκτική ιατρική παρακολούθηση και σταδιακή διακοπή.
Η διπολική διαταραχή χαρακτηρίζεται από εναλλαγές μεταξύ μανιακών και καταθλιπτικών επεισοδίων. Τα μανιακά επεισόδια περιλαμβάνουν υπερδιέγερση, μειωμένη ανάγκη για ύπνο και παρορμητική συμπεριφορά, ενώ τα καταθλιπτικά επεισόδια χαρακτηρίζονται από έντονη θλίψη και απώλεια ενδιαφέροντος.
Οι σταθεροποιητές διάθεσης που διατίθενται στη χώρα μας περιλαμβάνουν:
Η τακτική παρακολούθηση με εργαστηριακές εξετάσεις είναι απαραίτητη, ιδιαίτερα για το λίθιο. Η ψυχοεκπαίδευση του ασθενούς και της οικογένειάς του αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της θεραπευτικής διαδικασίας για τη διατήρηση της σταθεροποίησης και την πρόληψη υποτροπών.
Οι ψυχωσικές διαταραχές χαρακτηρίζονται από αλλαγές στη σκέψη, την αντίληψη και τη συμπεριφορά. Η σχιζοφρένεια είναι η πιο γνωστή, αλλά υπάρχουν και άλλες μορφές όπως η παραφρενική διαταραχή και η οξεία ψυχωσική διαταραχή. Τα συμπτώματα διακρίνονται σε θετικά (ψευδαισθήσεις, παραισθήσεις, αποδιοργανωμένη σκέψη) και αρνητικά (συναισθηματική αμβλύτητα, κοινωνική απόσυρση, μειωμένη κίνητρα).
Η φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα προσφέρει ευρεία γκάμα αντιψυχωσικών:
Η διαχείριση παρενεργειών είναι κρίσιμη για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η κοινωνική αποκατάσταση, μέσω εργοθεραπείας και ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της θεραπευτικής προσέγγισης στην ελληνική πραγματικότητα.
Η ΔΕΠΥ εκδηλώνεται με συμπτώματα απροσεξίας, υπερκινητικότητας και παρορμητικότητας. Στην Ελλάδα, η διάγνωση συχνά καθυστερεί λόγω κοινωνικών προκαταλήψεων. Η διαταραχή συνεχίζεται συχνά στην ενήλικη ζωή, επηρεάζοντας την επαγγελματική και κοινωνική λειτουργικότητα.
Τα διαθέσιμα φάρμακα στην ελληνική αγορά περιλαμβάνουν:
Στην Ελλάδα τονίζεται η σημασία των συμπεριφορικών παρεμβάσεων και εκπαιδευτικών στρατηγικών. Η παρακολούθηση της ανάπτυξης και η προσαρμογή της δοσολογίας σε παιδιά είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία της θεραπείας.
