Η ξηροφθαλμία είναι μια συχνή πάθηση που χαρακτηρίζεται από ανεπαρκή παραγωγή δακρύων ή κακή ποιότητα δακρυϊκού υγρού. Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν αίσθηση καψίματος, κνησμό, ερυθρότητα και θολή όραση. Παράγοντες κινδύνου που επιδεινώνουν την κατάσταση είναι η παρατεταμένη χρήση υπολογιστή, η κλιματιζόμενη ατμόσφαιρα, το κάπνισμα και ορισμένα φάρμακα. Οι ορμονικές αλλαγές, ιδιαίτερα στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, αποτελούν επίσης σημαντικό παράγοντα. Καθημερινές συνήθειες όπως η μειωμένη συχνότητα αναβλεφάρισης κατά την οθονοεργασία και η έκθεση σε δυνατό αέρα επιδεινώνουν τα συμπτώματα.
Στην ελληνική αγορά διατίθενται αποτελεσματικές λύσεις για την αντιμετώπιση της ξηροφθαλμίας. Το Hyabak περιέχει υαλουρονικό νάτριο και παρέχει μακρόχρονη ενυδάτωση, ενώ το Viscotears με καρμελόζη προσφέρει παρατεταμένη προστασία. Το Systane Ultra διαθέτει προηγμένη φόρμουλα που σχηματίζει προστατευτική μεμβράνη στην επιφάνεια του ματιού. Η χρήση γίνεται συνήθως 1-2 σταγόνες ανά μάτι, 3-4 φορές ημερησίως ή σύμφωνα με τις οδηγίες του φαρμακοποιού.
Η πρόληψη της ξηροφθαλμίας περιλαμβάνει διατροφικές και περιβαλλοντικές παρεμβάσεις:
Η αλλεργική επιπεφυκίτιδα είναι συχνό φαινόμενο στην Ελλάδα, ιδιαίτερα κατά την άνοιξη και το καλοκαίρι λόγω της γύρης από δένδρα, χόρτα και αγριόχορτα. Χαρακτηριστικά συμπτώματα περιλαμβάνουν έντονο κνησμό, δακρύρροια, ερυθρότητα και οίδημα των βλεφάρων. Η αλλεργική αντίδραση διακρίνεται από τη μολυσματική επιπεφυκίτιδα από την παρουσία κνησμού και την εμφάνιση συμπτωμάτων σε άλλα όργανα όπως ρινίτιδα ή άσθμα. Η έγκαιρη αναγνώριση είναι κρίσιμη για την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση.
Για την αντιμετώπιση των αλλεργικών αντιδράσεων διατίθενται εξειδικευμένα προϊόντα. Το Allergodil (αζελαστίνη) προσφέρει γρήγορη ανακούφιση και χρησιμοποιείται 1 σταγόνα δις ημερησίως. Το Opatanol (ολοπαταδίνη) έχει διπλή δράση αντιϊσταμινική και σταθεροποίησης των μαστοκυττάρων, ενώ το Zaditen (κετοτιφαίνη) είναι κατάλληλο για μακροχρόνια χρήση. Η διάρκεια θεραπείας ποικίλλει ανάλογα με την έκταση των συμπτωμάτων, συνήθως 2-4 εβδομάδες. Σε περίπτωση επιδείνωσης ή διατήρησης των συμπτωμάτων, απαιτείται οφθαλμολογική εξέταση.
Οι οφθαλμικές λοιμώξεις αποτελούν συχνά αιτία επίσκεψης στον οφθαλμίατρο. Η επιπεφυκίτιδα χαρακτηρίζεται από ερυθρότητα και έκκριση, ενώ η κερατίτιδα μπορεί να προκαλέσει πόνο και θολή όραση. Η διάκριση μεταξύ βακτηριακών και ιογενών λοιμώξεων είναι κρίσιμη: οι βακτηριακές συνοδεύονται συνήθως από πυώδη έκκριση, ενώ οι ιογενείς από υδαρή.
Τα πιο αποτελεσματικά αντιβιοτικά σκευάσματα περιλαμβάνουν:
Η εφαρμογή γίνεται 2-4 φορές ημερησίως, αποφεύγοντας την επαφή του δοχείου με το μάτι.
Επικοινωνήστε άμεσα με οφθαλμίατρο σε περίπτωση έντονου πόνου, μείωσης της όρασης, φωτοφοβίας ή εάν τα συμπτώματα επιδεινώνονται παρά τη θεραπεία. Οι λοιμώξεις του κερατοειδή απαιτούν άμεση αντιμετώπιση.
Η παρατεταμένη χρήση υπολογιστών, tablets και κινητών τηλεφώνων μειώνει τη συχνότητα αναβλεφάρισης, προκαλώντας ξηροφθαλμία. Το μπλε φως των οθονών επιβαρύνει επιπλέον την κόπωση των ματιών, ενώ η εστίαση σε κοντινές αποστάσεις δημιουργεί μυϊκή ένταση.
Για την πρόληψη συνιστάται ο κανόνας 20-20-20: κάθε 20 λεπτά κοιτάξτε κάτι σε απόσταση 20 ποδιών για 20 δευτερόλεπτα. Η χρήση τεχνητών δακρύων χωρίς συντηρητικά και η προσαρμογή της φωτεινότητας της οθόνης βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Η σωστή υγιεινή των βλεφάρων είναι θεμελιώδης για τη διατήρηση της υγείας των ματιών και την πρόληψη λοιμώξεων. Τα ειδικά μαντηλάκια και οι λοσιόν καθαρισμού έχουν σχεδιαστεί ειδικά για τον απαλό καθαρισμό της περιοχής των ματιών, αφαιρώντας σμήγμα, ξένα σωματίδια και βακτήρια που μπορεί να συσσωρευτούν στη βάση των βλεφαρίδων.
Η αφαίρεση του μακιγιάζ από τα μάτια απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και εξειδικευμένα προϊόντα που δεν ερεθίζουν την ευαίσθητη περιοχή. Προϊόντα όπως το Blephaclean, Lid Care και Sterilid παρέχουν ασφαλή και αποτελεσματικό καθαρισμό:
Η προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία είναι κρίσιμη για την πρόληψη βλαβών στον αμφιβληστροειδή και τον κρυσταλλοειδή φακό. Τα ποιοτικά γυαλιά ηλίου με πιστοποιημένη UV προστασία αποτελούν βασικό εξοπλισμό, ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες στην Ελλάδα όπου η ηλιοφάνεια είναι έντονη.
Τα διατροφικά συμπληρώματα με Lutein, Zeaxanthin και Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα υποστηρίζουν την υγεία της ωχράς κηλίδας και βελτιώνουν την οπτική λειτουργία. Συνδυάζονται ιδανικά με διατροφή πλούσια σε πράσινα φυλλώδη λαχανικά και ψάρια.
Οι εξειδικευμένες κρέμες ματιών προσφέρουν στοχευμένη φροντίδα για την πιο ευαίσθητη περιοχή του προσώπου, παρέχοντας ενυδάτωση και αντιγηραντική δράση για τη μείωση των ρυτίδων και των σημαδιών κούρασης.
