Τα αντιαλλεργικά φάρμακα είναι θεραπευτικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων των αλλεργικών αντιδράσεων. Ο μηχανισμός δράσης τους βασίζεται στην αναστολή της δράσης της ιστορμίνης, μιας χημικής ουσίας που απελευθερώνεται από τον οργανισμό κατά τη διάρκεια αλλεργικών αντιδράσεων. Όταν εισέρχονται στον οργανισμό, τα αντιαλλεργικά φάρμακα δεσμεύονται στους υποδοχείς της ιστορμίνης, εμποδίζοντας έτσι την εκδήλωση συμπτωμάτων όπως το κνησμός, η καταρροή, η βλεννόρροια και οι εξανθήματα. Οι κύριες κατηγορίες περιλαμβάνουν τα αντιισταμινικά της 1ης και 2ης γενιάς, καθώς και άλλες εξειδικευμένες θεραπείες. Η σημασία τους στη σύγχρονη θεραπεία είναι καθοριστική για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών με αλλεργίες.
Τα αντιισταμινικά της 1ης γενιάς αποτελούν την παλαιότερη κατηγορία αντιαλλεργικών φαρμάκων και χαρακτηρίζονται από την ικανότητά τους να διαπερνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, προκαλώντας συχνά κόπωση και υπνηλία. Τα κύρια δραστικά συστατικά που διατίθενται στην ελληνική αγορά περιλαμβάνουν τη χλωρφαινιραμίνη και τη δεξχλωρφαινιραμίνη.
Στα ελληνικά φαρμακεία διατίθενται σε μορφή δισκίων, σιροπιών και ενεσίμων διαλυμάτων. Οι κύριες ενδείξεις περιλαμβάνουν:
Οι κύριες παρενέργειες περιλαμβάνουν υπνηλία, ζάλη, ξηροστομία και θολή όραση. Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή κατά την οδήγηση και τη λειτουργία μηχανημάτων. Αντενδείκνυνται σε ασθενείς με γλαύκωμα, υπερτροφία προστάτου και σοβαρά καρδιαγγειακά προβλήματα.
Τα αντιισταμινικά της 2ης γενιάς αποτελούν σήμερα την πρώτη επιλογή για τη θεραπεία των αλλεργικών συμπτωμάτων, καθώς παρουσιάζουν σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι των παλαιότερων φαρμάκων. Σε αντίθεση με τα αντιισταμινικά 1ης γενιάς, δεν προκαλούν υπνηλία, δεν επηρεάζουν τη συγκέντρωση και έχουν μεγαλύτερη διάρκεια δράσης.
Η συνήθης δοσολογία είναι μία δόση ημερησίως, ανεξάρτητα από τα γεύματα. Θεωρούνται ασφαλή φάρμακα με ελάχιστες παρενέργειες και μπορούν να χρησιμοποιηθούν μακροχρόνια υπό ιατρική επίβλεψη.
Οι τοπικές αντιαλλεργικές θεραπείες προσφέρουν στοχευμένη δράση με ελάχιστες συστηματικές παρενέργειες. Αποτελούν ιδανική επιλογή για εντοπισμένα αλλεργικά συμπτώματα και μπορούν να συνδυαστούν με συστηματική θεραπεία.
Τα πλεονεκτήματα περιλαμβάνουν γρήγορη ανακούφιση, μειωμένο κίνδυνο παρενεργειών και δυνατότητα μακροχρόνιας χρήσης. Στην ελληνική αγορά διατίθεται μεγάλη ποικιλία αποτελεσματικών προϊόντων για κάθε ανάγκη.
Τα κορτικοστεροειδή αποτελούν ισχυρά αντιφλεγμονώδη φάρμακα που δρουν καταστέλλοντας την ανοσιακή απόκριση και μειώνοντας τη φλεγμονή που προκαλούν οι αλλεργίες. Διαθέτουν εξαιρετική αποτελεσματικότητα στη διαχείριση σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων.
Τα ρινικά σπρέι κορτικοστεροειδών θεραπεύουν αποτελεσματικά την αλλεργική ρινίτιδα, ενώ οι δερματικές κρέμες ανακουφίζουν το αλλεργικό έκζεμα. Παρουσιάζουν ελάχιστες συστημικές παρενέργειες λόγω της τοπικής εφαρμογής.
Χρησιμοποιούνται σε σοβαρές αλλεργικές καταστάσεις όπως αναφυλαξία ή σοβαρό άσθμα. Απαιτούν ιατρική επίβλεψη και προσεκτική δοσολογία για αποφυγή σοβαρών παρενεργειών όπως καταστολή επινεφριδίων και μείωση ανοσίας.
Άμεση ιατρική βοήθεια απαιτείται σε περίπτωση δυσκολίας αναπνοής, πρήξιμο προσώπου ή λαιμού, και έντονη κνίδωση. Επίσης, εάν τα συμπτώματα δεν βελτιώνονται μετά από 3-5 ημέρες θεραπείας.
Τα αντιαλλεργικά μπορεί να αλληλεπιδρούν με αλκοόλ και κεντρικά καταθλιπτικά φάρμακα. Για παιδιά και εγκύους απαιτείται ιατρική συμβουλή πριν τη χρήση.
