Η νόσος του Αλτσχάιμερ είναι μια προοδευτική νευροεκφυλιστική πάθηση που αποτελεί την πιο συχνή μορφή άνοιας. Χαρακτηρίζεται από την προοδευτική καταστροφή των νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου, επηρεάζοντας τη μνήμη, τη σκέψη και τη συμπεριφορά του ασθενούς.
Τα πρώιμα συμπτώματα περιλαμβάνουν απώλεια μνήμης, δυσκολία στη λήψη αποφάσεων και αλλαγές στη διάθεση. Η νόσος εξελίσσεται σε τρία στάδια:
Στην Ελλάδα, περισσότερα από 200.000 άτομα πάσχουν από τη νόσος του Αλτσχάιμερ, με τον αριθμό να αυξάνεται λόγω της γήρανσης του πληθυσμού.
Η νόσος του Πάρκινσον είναι μια χρόνια νευροεκφυλιστική διαταραχή που επηρεάζει κυρίως το κινητικό σύστημα. Προκαλείται από την προοδευτική απώλεια νευρώνων που παράγουν ντοπαμίνη στον εγκέφαλο, οδηγώντας σε χαρακτηριστικές κινητικές διαταραχές.
Τα κύρια κινητικά συμπτώματα περιλαμβάνουν τρόμο ηρεμίας, βραδυκινησία, μυϊκή δυσκαμψία και διαταραχές ισορροπίας. Τα μη κινητικά συμπτώματα μπορεί να προηγηθούν των κινητικών και περιλαμβάνουν:
Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι πάσχουν περίπου 15.000-20.000 άτομα από τη νόσο του Πάρκινσον, με την επίπτωση να αυξάνεται με την ηλικία.
Η θεραπευτική προσέγγιση του Αλτσχάιμερ βασίζεται κυρίως σε δύο κατηγορίες φαρμάκων που είναι διαθέσιμα στην ελληνική αγορά μέσω του ΕΟΦ.
Τα κύρια φάρμακα αυτής της κατηγορίας περιλαμβάνουν:
Η Memantine (Ebixa, Axura) χορηγείται σε δόση 10-20mg ημερησίως και συνδυάζεται συχνά με αναστολείς χολινεστεράσης σε μέτρια προς σοβαρά στάδια της νόσου.
Οι συνηθέστερες παρενέργειες περιλαμβάνουν γαστρεντερικές διαταραχές, ζάλη και κεφαλαλγία. Απαιτείται προσοχή σε ασθενείς με καρδιολογικά προβλήματα και τακτική παρακολούθηση από ειδικό νευρολόγο.
Η θεραπεία της νόσου Πάρκινσον είναι σύνθετη και προσαρμόζεται ανάλογα με το στάδιο της νόσου και την ηλικία του ασθενούς.
Η Levodopa παραμένει το πιο αποτελεσματικό φάρμακο και διατίθεται σε συνδυασμό με Carbidopa (Sinemet, Nacom) ή Benserazide (Madopar). Η δοσολογία προσαρμόζεται σταδιακά από 100mg τρις ημερησίως.
Για τα αρχικά στάδια χρησιμοποιούνται:
Στα πρώιμα στάδια προτιμώνται οι αγωνιστές ντοπαμίνης, ενώ η Levodopa επιφυλάσσεται για προχωρημένα στάδια. Η θεραπεία απαιτεί συνεχή επαναξιολόγηση και προσαρμογή από ειδικό νευρολόγο για τη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων και τη μείωση των επιπλοκών.
Η συμπληρωματική θεραπεία παίζει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση του Αλτσχάιμερ και του Πάρκινσον. Τα συμπληρώματα διατροφής μπορούν να βοηθήσουν στην καλύτερη λειτουργία του νευρικού συστήματος και στην επιβράδυνση της εξέλιξης των συμπτωμάτων.
Η βιταμίνη D και τα λιπαρά οξέα Ω-3 είναι κρίσιμα για την υγεία του εγκεφάλου. Μελέτες δείχνουν ότι η επαρκής πρόσληψή τους μπορεί να συμβάλει στην προστασία των νευρώνων και στη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας.
Τα αντιοξειδωτικά όπως η κοένζυμο Q10, η βιταμίνη Ε και ο εκχυλισμός από γκίνγκο βιλόμπα μπορούν να προστατεύσουν από την οξειδωτική βλάβη. Είναι σημαντικό να συζητάτε με τον γιατρό σας πριν ξεκινήσετε οποιοδήποτε συμπλήρωμα διατροφής για την αποφυγή αλληλεπιδράσεων.
Η τακτική λήψη των φαρμάκων σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού είναι κρίσιμη για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Χρησιμοποιήστε οργανωτές φαρμάκων και ρυθμίστε υπενθυμίσεις για να διασφαλίσετε την τήρηση του προγράμματος.
Ενημερώστε πάντα τους επαγγελματίες υγείας για όλα τα φάρμακα που παίρνετε, συμπεριλαμβανομένων των συμπληρωμάτων διατροφής. Ορισμένα φάρμακα μπορεί να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, επηρεάζοντας την αποτελεσματικότητα ή προκαλώντας ανεπιθύμητες ενέργειες.
Επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό σε περίπτωση σοβαρών παρενεργειών, αιφνίδιας επιδείνωσης των συμπτωμάτων ή εμφάνισης νέων ανησυχητικών σημείων. Η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να είναι κρίσιμη για την πρόληψη επιπλοκών.
